تعبیر خواب ابن سیرین ، تعبیر خواب امام صادق (ع ) و تعبیر خواب دانیال نبی از پرمعتبرترین تعیبرات خواب هستند که توسط اکثر مردم مورد استفاده قرار می گیرید.
دیدن رویا در خواب یکی از پدیده‌هایی است که تمامی مردم دنیا حداقل برای یکبار آن را تجربه کرده‌اند.پدیده‌ای که گاه می‌تواند زندگی فرد را تغییر داده و یا هشداری در رابطه با آینده آن شخص یا اطرافیانش باشد.
خواب یکی از آیات و نشانه‌های خداوند است.به اعتقاد بسیاری، هنگامی‌که انسان به خواب فرومی‌رود، روح از جسم خارج شده و به طرف عالم بالا و آسمان‌ها به پرواز درمی‌آید و هر آنچه را که روح در این سیر و سیاحت مشاهده می‌کند، به شکل خواب در ذهن شخص مجسم می‌شود.
قدمت علم تعبیر خواب
تعبیر خواب یا به عبارتی دیگر همان معنی کردن رویاهایی که در خواب دیده می‌شود از حدود ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح سابقه داشته است.
خواب ها و تعبیر آن در اسطوره های ایرانی مهم تلقی می شد و به همین دلیل شاهان همواره در دربار خود خواب گزارانی داشتند که برایشان رویاهای های که در خواب می دیدند معنی و تفسیر می کردند.
در بسیاری از تمدن‌های باستانی خواب دیدن به عنوان یک ارتباط فرا طبیعی یا وسیله‌ای برای مداخلات نیروهای غیبی در نظر گرفته می‌شد که افرادی با نیروهای ویژه قادر به گره‌گشایی از مفهوم آن هستند.
شرایط شخص تعبیر کننده خواب از دیدگاه اسلام
در روایات برای معبر خواب ( فردی که تعبیر خواب می کند) شرایط زیر ذکر شده است
- خیر خواه باشد.
- علیم و دانا باشد.
- دشمن و کینه توز و منافق نباشد.
- معبر باید قدرت تشخیص زیادی داشته باشد.
- موقعیت خواب بیننده را بشناسد.
انوع خواب از نظر تعبیر
خواب را به سه دسته مختلف دسته بندی نموده اند:
- خواب نیکو یا رویای صالحه که مژده ای از سمت خداوند باری تعالی است. برای نبوت پیامبران ۴۶ قسمت ذکر شده است که رویای صالحه یکی از این ۴۶ قسمت می باشد.
- خواب ناخوشایند و ناپسند که این نوع خواب از طرف شیطان رانده شده است و برای آزار و اذیت و به سخره گرفتن بیننده خواب است.
- خوابی که از خیالات و تفکرات انسان و اعمال روزمره او ناشی می شود.
برخی از خواب ها و رویاها نتیجه اتفاقاتی است که در طول روز برای انسان رخ می دهد. برای مثال ممکن است شما عادت داشته باشید در ساعتی از روز غذا بخورید.
گر روزی ترک عادت کنید و بدون میل کردن غذا بخوابید ممکن است خواب غذا خوردن را ببینید و یا ممکن است در طول روز غذای زیادی خورده باشید و بعد به خواب بروید. در این حالت ممکن است شما خواب استفراغ را ببنید. خوابیدن با شکم پر باعث دیدن خواب های آشتفه می شود که تعیبری ندارد.
غیر از این سه نوع سایر خواب ها، خواب های پریشان هستند که قابل تعبیر و تفسیر نیستند، زیرا بر قاعده مشخصی قرار نگرفته اند.
تعبیر خواب
تعبیر خواب و عوامل موثر بر آن
عوامل گوناگونی در تعبیر خواب موثر هستند. مکان خوابیدن ، زمان خواب و حتی حالت خوابیدن و شغل بیننده خواب بر رویاهای که انسان می‌بیند تأثیر می‌گذارند.
مثلاً اگر شخصی با شغل آزاد، خواب ببیند شیر می‌نوشد تعبیر آن کسب ثروت است ولی اگر یک دانشجو چنین خوابی ببیند، می تواند دلالت به تحصیل علم باشد.
همچنین اکثر روياها (خواب ها) تحت تاثير تخيلات نفساني هستند و آن تخيلات شديداً تحت تاثیر عوامل خارجي مثل گرما و سرما و يا عواملي مثل بيماري و پر بودن معده قرار می گیرند.
موقعیت مکانی و شرایط جسمی فرد در هنگام خوابیدن مانند : سیری، گرسنگی،سردی یا گرمی هوا و… می تواند بر نوع رویاهایی که انسان می‌بیند تأثیر داشته باشد.
به طور مثال شخصی که در هنگام خوابیدن سردش باشد در خواب رویای زمستان و برف را می‌بیند، و شخصی که تشنه‌اش باشد، در خواب آب را می‌بیند که این تعبیر ندارد.
همینطور بعضی صفات اخلاقی مانند حسادت ، دشمنی، تکبر، حرص، مهربانی می توانند در خیالات و رویای افراد موثر باشند.
هنوز علت دقیق این که چرا زمان در تعبیر خواب نقش دارد، برای ما روشن نیست و تنها می توانیم به زمان‌هایی که در روایات آمده است رجوع کنیم. به عنوان نمونه، در کتاب حلیه المتقین از علامه محمد باقر مجلسی (قم، انتشارات هجرت، ۱۳۷۳ ص ۲۴۶)، آمده است که خواب راست ، در ثلث (یک سوم) آخر شب دیده می شود و خواب های بعد از نماز صبح معمولا قابل تعبیر نیستند.
اما این به این معنی نیست که فقط در این زمانها است که رویا صادق است بلکه بیشتر خواب های صادق در این زمانها دیده می شود.
زمان تحقق خواب
علامه خلیل ظاهری به نقل از امام محمّد بن سیرین می‌نویسد که زمان تحقّق تعبیر خواب به اعتبار زمان دیدن خواب نیز متفاوت است.
به‌طور مثال:
خوابی که در اوایل شب دیده شود، حداقل ۲۰ سال بعد تعبیر آن ظاهر می‌شود.
خوابی که در آخر شب دیده شود، تقریباً تعبیر آن زود ظاهر می‌شود.
خوابی که بعد از طلوع فجر دیده شود، تعبیر آن طی یک ماه به وقوع می‌پیوندد.
نهایت مدت تحقّق خواب ۲۰ سال است، چرا که تعبیر خواب حضرت یوسف، علیه‌السلام، پس از ۲۰ سال به وقوع پیوست. این را نیز باید به‌خاطر سپرد که این محاسبه‌ها بر مبنای قیاس و تخمین است و قطعی نیست؛ زیرا در این باره احکام و توضیحات واضح و روشنی از قرآن و سنّت در دسترس نمی باشد.
جدول زمان تعبیر شدن خواب ها بر حسب ساعت
ساعت ۶ تا ۱۰ شب :خواب نزدیک مغرب درست نیست و تعبیر ندارد، زیرا شکم انسان پر است تا یک سوم از شب هم بی تعبیر است.
ساعت ۱۰ شب تا ۲ صبح:در نیمه شب اگر کسی که خواب می بیند، دچار امتلاء نباشد، خواب از یک سال تا ۵۰ سال تعبیر می شود.
اعت ۲ صبح تا ۵ صبح:در یک سوم آخر شب خواب صحیح است و از پانزده روز تا دو ماه و تا یک سال نیز تعبیر می شود.
ساعت ۵ صبح در سپیده دم :از یک هفته تا یک ماه تعبیر می شود.
ساعت ۵ تا ۶ صبح پس از سپیده دم: از یک روز تا یک هفته تعبیر می شود.
ساعت ۶ صبح:در بر آمدن خورشید همان روز تعبیر شود.
ساعت ۱۰ صبح: تا پانزده روز و در هنگام اذان ظهر تا یکی دو روز تعبیر می شود.
جدول زمان تعبیر شدن خواب ها بر حسب روز های ماه شمسی
در روایتی ازسلمان فارسی (ره) آمده است که:
روز ششم ماه : بعد از یک یا دو روز تعبیر می شود.
روز نهم ماه : همان روز تعبیر ش ظاهر می شود.
روز یازدهم ماه شمسی : بعد از بیست روز.
روز سیزدهم ماه : بعد از نه روز تعبیر می شود.
در روز چهاردهم ماه: بعد از ۲۶ روز.
در روز پانزدهم ماه : بعد از سه روز.
در روزهای ۲۸ ام، ۲۹ ام و ۳۰ ام ماه شمسی ، تعبیرش در همان روز ظاهر می شود.
تعیبر خواب خوب و بد در ماه های قمری
ماه ربیع الاول : برکت وشادی در خواب ها پیدا می شود.
ماه ربیع الثانی: خواب خوب دیر تعبیر می شود و خواب بد زود تعبیر می شود.
ماه جمادی الاول: خریدو فروش نکند.
ماه جمادی دوم : خواب خوب دیر تعبیر می شود.
ماه رجب : گشایش ابواب خیر است و خواب بد را به خوبی تعبیر کن که خلاف ندارد.
ماه شعبان : رؤیا رشته های بسیار دارد و از آن خیر بسیار بر آید و خواب بد تعبیر نمی شود.
ماه مبارک رمضان : در های سختی و هرزگی بسته است و خواب خوب زود تعبیر می شود و خواب بد تعبیر ندارد.
ماه شوال : خواب بد و غم زود تعبیر می شود ، از آن بر حذر باش.
ماه ذیقعده : فقط خواب سفر را سفر نکن .
ماه ذیحجه : خواب سفر را سفر کن. دنبال کار ها را بگیر که ماه مبارکی است.
میزان اعتبار تعبیر خواب !
اصل علم تعبیر خواب یک علم الهی بوده و از هر کسی ساخته نیست، بلکه اولیای طراز اول می‌توانند رویاهای ما را دقیق تعبیر کنند. البته یک سری قوانین و مقرراتی وجود دارد و علمایی هم که در سطح متوسط هستند، می‌توانند نشانه‌هایی را نیز احتمال بدهند.
گاهی اوقات انسان آرزوها یا نگرانی‌هایش را در خواب می‌بیند که این اصلاً تعبیر ندارد؛ گاهی به خاطر یک پرخوری و یا گرسنگی و یا بیماری، یک خواب ویژه‌ای می‌بیند که بازهم تعبیر ندارد.
خواب هم بخشی از وجود ماست اما از نظر شرعی حجیت ندارد و نمی‌توان بر اساس آن احتجاج کرد. اما خواب دیدن اولیای خدا با خواب خیلی از انسان‌های عادی فرق می‌کند.
یکی از فوائد رویا دیدن این است که مثلاً کسی که دوست عزیزش را از دست داده و رنجور و غمگین است و به واسطه دیدن دوستش در خواب، قلبش تسکین پیدا می‌کند؛ بنابراین عالَم رویا یکی از نعمت‌های الهی است که خداوند متعال به ما انسان‌ها عطا کرده است.
ولی برخی اوقات خواب تعبیر دارد و خبر از آینده می‌دهد که در واقع یک الهام الهی است، اختصاص به فرد خاصی ندارد و در مورد کفار هم ممکن است که برخی اوقات رویای صادقانه بینند، همان طور که عزیز مصر خواب دید و حضرت یوسف علیه‌السلام برای او جریان هفت سال نعمت فراوان و هفت سال خشکسالی را تعبیر کرد.
اگر بخواهیم مسلمان خوبی باشیم باید به مسائلی که در بیداری از ما خواسته‌اند توجه کنیم و چندان خودمان را با رویاهایی که می‌بینیم مشغول نکنیم.
چگونه رویای صادقانه را تشخیص دهیم؟
یکی ازعلایم خواب راست و رویای صادق این است که با جزئیاتش در ذهن شخص می‌ماند؛ امّا خواب پریشان و بیهوده یا در خاطر نمی‌ماند و اگر بماند به صورت پراکنده و نامفهوم است.
احتمال رویای صادقه در نزدیکی اذان صبح بیشتر است، اما این طور نیست که کسی اول شب بخوابد و رویای صادقانه نبیند.
تعبیر خواب از نظر حضرت علی (ع) و ابن سیرین
محمد ابن سیرین می گوید: معبر باید علم تعبیر قرآن داند و زیرک و عارف باشد. و بر زبانش ثواب و صلاح جاری گردد و ایزد متعال به کسی تعبیر خواب می آموزد که طبعش پاک بوده، از لقمه حرام خوردن و اگفتن سخن های نابکار اجتناب کند.
در اخبار از امیرالمؤمنین (ع) آمده است که : “چون مومنی خواب بیند ، واجب کند داستان تعبیر آن را تا از خواب بهره نیکو و شادی برگیرد واگر خواب بد دید ،با صدقه و دعا و ذکر خدای متعال از خود رفع شر کند و آنرا به کسی نگوید. ”
خواب هایی که می‌بینیم بازتاب حالات روحی، دغدغه‌ها و ضمیر ناخودآگاه ماست.
تعبیر کنندگان خواب بر اساس نشانه‌هایی که بعد از بیداری به یاد می‌مانند نتیجه‌گیری‌های جالبی از وضعیت روحی و جسمی فرد بیان می‌کنند.
تعبیر خواب در قرآن
در قرآن کریم چندین واژه برای خواب آمده است، از جمله «حُلم» که جمع آن «أحلام» است، همچنین «منام» و «رؤیا». در احادیث نیز واژه «رویا» آمده است، و از خواب‌های صادق و نیکو به «مُبشّرات» نیز یاد شده است.
در قرآن کریم چندین بار به موضوع خواب و رویا اشاره شده است.
خداوند در (آیه ۵۹) سوره مبارکه انعام می فرماید : (و اوست خدائی که چون شب به خواب می روید، جان شما را نزد خود برده و شما را می میراند و کردار شما را در روز می داند، پس از آن مرگ موقت (خواب) شما را بر می انگیزد تا به اجلی که در قضا و قدر معین است برسید.)
در (آیه ۴۲) سوره زمر آمده است: خدا به هنگام مرگ، ارواح را قبض می کند و علاقه روح از بدن را قطع می کند، اما آنهایی که نمرده اند، روحشان را به هنگام خواب می گیرد.
پس ارواحی را که قضای خدا بر مرگشان است، نگه می دارد و دیگر به بدن ها برنمی گرداند، اما ارواحی که چنین قضایی بر آنها رانده نشده، به سوی بدن هایشان روانه می شوند تا مدت معینی زنده بمانند.
مردم متفکر از همین خوابیدن و مردن متوجه می شوند که مدبر امور آنها خداست.
در (آیه ۶۰ ) سوره انعام نیز مفهوم مشابهی آمده است: او کسی است که روح شما را در شب قبض می کند… . این نظام خواب و بیداری آن قدر تکرار می شود تا پایان زندگی شما فرا رسد.در نهایت بازگشت همه به سوی خداست.
در قرآن کریم پس از داستان خواب ۳۰۹ ساله اصحاب کهف آمده است: همان طور که قادر بودیم آنها را به این خواب طولانی ببریم، آنها را بیدار کردیم، طوری که وقتی بیدار شدند، فکر می کردند یک روز یا کمتر خوابیده اند.
در( آیه ۲۷) سوره فتح رویای صادقه پیامبر اسلام(ص) ذکر شده است: پیامبر خواب دید به اتفاق یارانش برای انجام مناسک عمره وارد مکه می شوند و با تعریف این رویا همه مومنان خوشحال شدند، اما چون این خواب سال بعد از صلح حدیبیه اتفاق نیفتاد، عده ای گرفتار شک شدند. در این آیه ذکر شده است آنچه خدا در عالم خواب به پیغمبرش نشان داد، صدق و حق بود.
از دیگر رویاهای صادقه که در قرآن ذکر شده، می توان به رویای یوسف اشاره کرد که در آن ۱۱ ستاره، ماه و خورشید برایش سجده می کردند. و یعقوب پیامبر پدر حضرت یوسف آن را به درستی تفسیر کرد.
در ادامه این داستان، زمانی که یوسف به زندان می افتد، خواب دو همبندی خود را به درستی تفسیر می کند و در نهایت خواب معروف پادشاه مصر که هفت گاو چاق، توسط هفت گاو لاغر خورده می شوند و هفت خوشه سبز و هفت خوشه خشک اتفاق می افتد و یوسف با تأویل صحیح این رویا به عزیز مصر تبدیل می شود.
بنابراین از نظر قرآن، تأویل خواب یک علم است و خداوند به هر کس بخواهد این علم را می دهد و گاهی از محتوای آشکار رویا زیاد نمی توان به پیشگویی هایش پی برد.
در قرآن گاهی وحی ها و دستورات هنگام خواب به پیامبران الهام می شود.
خواب معروف حضرت ابراهیم که به وی دستور داده شد پسر ۱۳ ساله خود را قربانی کند یکی از همین خواب دیدن ها است.
بعضی مواقع خداوند از طریق رویا بندگانش را راهنمایی می کند.
به طور مثال: مادر موسی که در خواب می بیند نوزاد خود را در صندوق بگذارد و به آب بیندازد.
در نهایت در آیاتی از قرآن کریم مثل (آیه ۶۷) سوره یونس آمده است که خدا شب را قرار داده است تا در آن احساس آرامش کنید و روز را روشن کرده است.
تعبیر خواب از دیدگاه فریود
در روان‌شناسی تحلیلی شیوه‌های تعبیر خواب برگرفته از روشی است که زیگموند فروید بنیان‌گذار مکتب روان‌کاوی در اثر مهم خود «تعبیر خواب» (۱۹۰۰) ارائه داده‌است.از نظر وی معنای هر خوابی در مورد تحقق یکی از آرزوها و خواسته‌های انسان است.آرامشی که در خواب به شخص خفته عارضه شده به وی اجازه بیان خواسته‌های سرکوب‌شدهٔ خود را می‌دهد.البته تعارض‌هایی که در ارضای خواسته‌ها و تحقق آنها وجود دارد ممکن است آن را تبدیل به یک رویای ناخوشایند سازد.
فروید چهار قاعده را در رویاها شناسایی کرده‌است:
- عامل تراکم که به معنی فشرده‌سازی و خلاصه‌کردن خواسته‌هاست.
- عامل تغییر مکان یا انتقال و جابجایی که بر اساس آن بار عاطفی و احساسی از هدف اصلی به یک هدف غیرواقعی منتقل می‌شود.
- عامل سوم ویژگی نمایشی رویاست که مفاهیم انتزاعی و مجرد ذهنی را به صورت تصاویر در می‌آورد.
- چهارمین عامل نیز خاصیت کنایه‌آفرینی و تمثیل‌سازی خواب است. پلکان، خندق، خیابان، خانه، اتاق، اتومبیل، آشپزخانه، زردچوبه، دندان، املت، بادنجان، بادکنک، دست‌ها و پاها و همه و همه نماد و رمزی هستند که می‌توان آنها را کشف کرده و به کمک آن راز خواب را گشود.
آنچه که در بخش تعبیر خواب مجله الاسین جمع آوری شده بر اساس معتبرترين منابع تعبير خواب و معبرين اسلامي چون امام صادق (ع)، دانيال نبي، ابن سيرين و جابر مغربي گردآوری شده است. که به روشی ساده و قابل فهم تر برای شما عزیزان مطرح می کنیم.امیدواریم تعبیر خواب های جمع آوری شده در مجله الاسین ، مورد رضایت شما دوستان عزیز قرار گرفته باشد.